Ορισμένα στοιχεία για την οικονομία της Ρωσίας (με σχόλια από τη σελ. 150 κ.έ.). ΚΟΜΕΠ, τ. 5-6, 2022.
Προλογικό σημείωμα του Ομίλου στην αναδημοσίευση.
Προβαίνουμε εδώ στην αναδημοσίευση ενός «εμβληματικού» άρθρου που φέρει την υπογραφή της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ. Το κείμενο αυτό είναι ενδεικτικό παντελούς απουσίας ή/και κακοποίησης της επιστημονικής επαναστατικής θεωρίας.
Αναλίσκεται σε αυθαίρετη εκλεκτικιστική παράθεση ετερόκλητων και αποσπασματικών «στοιχείων» (παραδειγμάτων και ξεχωριστών στοιχείων), σε πραγματολογικές και λογικές ταχυδακτυλουργίες, σε αφορισμούς και χονδροειδή αναθεώρηση-διαστρέβλωση της λενινιστικής επιστήμης της πολιτικής οικονομίας του ιμπεριαλισμού.
Πουθενά και ποτέ γυμνά και αυθαίρετα στοιχεία και “γεγονότα” δεν είναι σε θέση να αποδείξουν τίποτε. Το όποιο εμπειρικό, πραγματολογικό και στατιστικό υλικό, στο βαθμό που είναι αξιόπιστο, χωρίς να υποβληθεί σε συστηματική θεωρητική και μεθοδολογική επεξεργασία δεν μπορεί να προσφέρει τίποτε στην επιστημονική έρευνα. Τουναντίον, μπορεί να μετατραπεί εύκολα σε υλικό για κάθε απάτη και χειραγώγηση.
Ο Λένιν στο κλασικό του έργο για τον ιμπεριαλισμό, δεν χειραγωγεί με χύδην αναφορές σε στατιστικά κ.λπ. στοιχεία. Θέτει τα πιο αξιόπιστα στοιχεία της αστικής και μη επιστήμης της εποχής, όπως και όλα τα τότε διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία των αστικών κρατών και οργανισμών στη βάσανο της επιχειρησιακής επεξεργασίας τους, στη βάσει των κατηγοριών και των νόμων της μαρξιστικής επιστήμης της πολιτικής οικονομίας.
(Λένιν, Ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, ΣΕ σ. 10).
Όπως θα διαπιστώσει ο στοιχειωδώς μαρξιστικά καταρτισμένος αναγνώστης, βασικός σκοπός του συγγραφέα του κειμένου δεν είναι η αντικειμενική επιστημονική έρευνα, αλλά η εκ των υστέρων θεωρητικοφανής δικαιολόγηση προειλημμένων αποφάσεων της ηγεσίας σχετικά με την στάση έναντι της κρίσης και του εν εξελίξει Γ’ Ιμπεριαλιστικού Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην κατακλείδα του κειμένου ο συγγραφέας πασχίζει με τραγελαφικό τρόπο να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα…
Εδώ και χρόνια, ο ιδεολογικός μηχανισμός του ΚΚΕ προβάλλει και προσπαθεί συστηματικά να επιβάλλει μια πρωτοφανή αναθεώρηση της μαρξιστικής-λενινιστικής επιστήμης της πολιτικής οικονομίας του ιμπεριαλισμού, με σκοπό την υπονόμευση και απόρριψη του αντιιμπεριαλισμού ως οργανικού συστατικού στοιχείου της παγκόσμιας επαναστατικής διαδικασίας. Έτσι λοιπόν, οι αρνητές του αντιιμπεριαλισμού μεθοδεύουν μια πρωτοφανή σύγχυση δύο συνδεδεμένων μεν αλλά πολύ διαφορετικών ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ:
α. της έννοιας «ιμπεριαλισμός» ως ιστορικό στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού και
β. της έννοιας «ιμπεριαλιστική χώρα», ως χώρα οι μονοπωλιακοί όμιλοι και η χρηματιστική ολιγαρχία της οποίας διασφαλίζουν υπέρτερη/κυρίαρχη θέση στην ανισομέρεια (ανισομετρία) του παγκόσμιου κεφαλαιοκρατικού συστήματος, στην πλανητικής κλίμακας υπερεκμετάλλευση μέσω της απόσπασης υπεραξίας από την ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ και τα ΑΣΘΕΝΕΣΤΕΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (ΧΩΡΕΣ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ κ.λπ.) με την μορφή των ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΩΝ ΥΠΕΡΚΕΡΔΩΝ, ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΩΝ, ΝΕΟΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΩΝ κ.λπ. ΣΧΕΣΕΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ, συνοδευόμενων και από στοιχεία ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ (οικονομικής, πολιτικής, πολεμικής κ.λπ.).
Η σύγχυση αυτή συνδέεται με την αναγόρευση του συνόλου των κεφαλαιοκρατικών χωρών σε «ιμπεριαλιστικές» και την στατική – μεταφυσική αντίληψη περί «ιμπεριαλιστικής πυραμίδας», με δομικά στοιχεία όλα τα έθνη-κράτη, όπως αυτά γίνονται αντιληπτά μεταξύ άλλων και στα στρουκτουραλιστικά ιδεολογήματα & σχήματα περί «εθνικών σχηματισμών» που έχει εισηγηθεί από τα μέσα του 20ου αι ο L. Althusser και οι οπαδοί του…
Η αρλούμπα περί «ιμπεριαλιστικής πυραμίδας» βολεύει τους αρνητές του αντιιμπεριαλισμού, διότι δείχνει να ακυρώνει κάθε σκέψη και διάθεση αντιιμπεριαλιστικού αγώνα με λογικοφανή τρόπο:
εάν όλες ανεξαιρέτως οι 199 χώρες του πλανήτη είναι ιμπεριαλιστικές, δεν έχει νόημα ο αντιιμπεριαλισμός! Ο ιμπεριαλισμός είναι πανταχού παρών και τα πάντα πληρών! Κάτι σαν τον βιβλικό θεό…
Στοιχειώδης κατανόηση της λενινιστικής διάκρισης «μιας χούφτας χωρών» ραντιέ, που απομυζούν υπεραξία απ’ όλο τον πλανήτη με την μορφή μονοπωλιακών υπερκερδών κ.λπ., και των υπολοίπων ανατρέπει την έωλη αρλούμπα της «πυραμίδας». Άρα, δεν μπορούν να είναι ιμπεριαλιστικές φτωχές και πάμφτωχες χώρες, χώρες με μέσο ή κατώτερο του μέσου επίπεδο ανάπτυξης κ.λπ.
Το τελευταίο καταφύγιο του αρνητή του αντιιμπεριαλισμού όταν τον στριμώξεις με τέτοια επιχειρήματα είναι το εξής:
«Ναι, αλλά οι αστικές τάξεις όλων των χωρών ασκούν ή -ακόμα χειρότερα- θέλουν να ασκούν ιμπεριαλιστική πολιτική»!!!
Εδώ η αναθεωρητική αυθαιρεσία συναντά την ηλιθιότητα! Ο έρπων αναθεωρητισμός προβάλλει ως εκ των ων ουκ άνευ όρο για τον ιμπεριαλισμό και την ιμπεριαλιστικότητα μιας χώρας ΤΗΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ/ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΘΕ ΑΡΧΟΥΣΑΣ ΤΑΞΗΣ ΝΑ ΑΣΚΗΣΕΙ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ!!! Μιλάμε για ανοησία χειρότερη από την αποστασία του Κάουτσκι.
Για αυτό και από διαίσθηση, στην ανασφάλεια και τον πανικό που του προκαλεί η αναμέτρηση της αρλούμπας του όχι μόνο με την μαρξιστική επιστήμη, αλλά και με την στοιχειώδη ορθολογική διαίσθηση του λαού, ο γραφειοκράτης σπεύδει πονηρούτσικα να ταμπουρωθεί πίσω απ’ τον Λένιν, ακριβέστερα, να φορτώσει στον Λένιν τις δικές του απάτες! Τι κάνει λοιπόν; Πασχίζει να μεταμορφώσει τον Λένιν σε απολογητή της δικής του αυθαιρεσίας, της υποκατάστασης της επιστήμης της πολιτικής οικονομίας με ανοησίες του υποκειμενικού του ιδεαλισμού!
Για να εξυπηρετήσει αυτή την άθλια σκοπιμότητα, ο συγγραφέας προβαίνει σε βάναυση διαστρέβλωση του Λένιν ισχυριζόμενος τα εξής:
«Ο Λένιν στην αντιπαράθεσή του με τον Κάουτσκι ανέδειξε το ολέθριο λάθος του διαχωρισμού των αστικών κρατών σε αυτά που ασκούν και σε αυτά που δεν ασκούν ιμπεριαλιστική πολιτική στην εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού. Η προβληματική αυτή αντίληψη οδηγεί στο λαθεμένο συμπέρασμα ότι ιμπεριαλιστική πολιτική σήμερα ασκούν μόνο οι ΗΠΑ, που διατηρούν την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα»!!!
Βάσει αυτής της λαθροχειρίας/απάτης, ο Λένιν φέρεται δήθεν:
1. να ανάγει τον ιμπεριαλισμό σε «επιθυμία, επιλογή και ενάσκηση ιμπεριαλιστικής πολιτικής στην εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού», και
2. να κατακεραυνώνει «το ολέθριο λάθος του διαχωρισμού των αστικών κρατών σε αυτά που ασκούν και σε αυτά που δεν ασκούν ιμπεριαλιστική πολιτική»!!!
Πουθενά ο Λένιν δεν έγραψε τέτοια αρλούμπα. Τουναντίον, ανέδειξε ως βασικό γνώρισμα του οπορτουνισμού τύπου Κάουτσκι την αναγωγή του ιμπεριαλισμού σε «εκδοχή εξωτερικής πολιτικής και επεκτατικού πολέμου» η ενάσκηση της οποίας δήθεν εναπόκειται στη βούληση, στην προαίρεση και την επιθυμία κάποιας άρχουσας τάξης!
Τι έγραφε ο Λένιν για τον Κάουτσκι και την αναγωγή του ιμπεριαλισμού σε “απλή επιλογή πολιτικής” της αστικής τάξης;
(Λένιν, ό.π. σ. 105-110).
Η παραπάνω καουτσκικής κοπής αρλούμπα που ανάγει τον ιμπεριαλισμό σε «πολιτική που προτιμά η άρχουσα τάξη ανεξαιρέτως κάθε χώρας» συνιστά πρακτικά άλλη μια διατύπωση της κορυφαίας αρλούμπας-πυλώνα της ιδεοληψίας περί «ιμπεριαλιστικής πυραμίδας»:
εκείνης που αναίσχυντα βαφτίζει οπορτουνιστή τον Λένιν, χαρακτηρίζοντας «φλυαρίες» προσεγγίσεις «που δήθεν αποδέχονται τον ιμπεριαλισμό ως νέο στάδιο του καπιταλισμού, αλλά διακρίνουν στο «σύστημα» του ιμπεριαλισμού «ιμπεριαλιστικές» και μη χώρες»! Βλ.:
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι οι αλλεπάλληλες διολισθήσεις σε όλο και πιο απροκάλυπτο οπορτουνισμό, σε πρακτόρευση των στρατηγικών συμφερόντων του ιμπεριαλισμού στο εργατικό κίνημα, οδηγούν νομοτελώς σε απροκάλυπτες, όλο και πιο χονδροειδείς, μεταφυσικές και ανορθολογικές αναθεωρήσεις-ανεδαφικές και αυθαίρετες αρλούμπες προοριζόμενες για φθορά και χειραγώγηση συνειδήσεων, η επιβολή και υποβολή των οποίων γίνεται με όρους γκεμπελικής προπαγάνδας από τον ιδεολογικό και οργανωτικό μηχανισμό.
Προπαγάνδας, που ασκείται πρακτικά στα μέλη, στα στελέχη και στους οπαδούς με όρους απαγόρευσης κάθε κριτικής και αντίρρησης, με όρους πλύσης εγκεφάλων…
Κάθε απόπειρα παρέκκλισης από τις εν λόγω ιδεοληψίες-κατασκευές του μηχανισμού κατακεραυνώνεται ως «αντικομμουνιστική» ιεροσυλία, που τολμά να αμφισβητήσει την «συλλογική σοφία [της ηγετικής ομάδας] του κόμματος»!
Όπως απέδειξε ο Λένιν, ο συνεπής ταξικός επαναστατικός αγώνας για τον κομμουνισμό, ο αγώνας κατά του κεφαλαίου, κατά του ιμπεριαλισμού, είναι ανέφικτος εάν δεν συνδυάζεται με το συστηματικό ξεμπρόστιασμα του οπορτουνισμού και των αναθεωρητικών του ιδεολογημάτων-δογμάτων (ό.π. σ. 14-15):
Υ.Γ. Για συστηματικότερη πραγμάτευση, δείτε και:
Ιμπεριαλισμός. Λήμματα Μεγάλης Σοβιετικής Εγκυκλοπαίδειας, τ.14
Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα: βασικές έννοιες και κατηγορίες. Λήμματα σοβιετικών οικονομολόγων.
[Περιεχόμενα
Πρόλογος του Ομίλου επαναστατικής θεωρίας
Ιστορική θέση του ιμπεριαλισμού
Αποικιακό σύστημα του ιμπεριαλισμού
Εξαγωγή εμπορευμάτων στον καπιταλισμό
Νόμος της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους
Ξένη σύμβαση (παραχώρηση προνομίου)
Κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός
Κρίση του αποικιακού συστήματος του ιμπεριαλισμού
Αποσύνθεση του αποικιακού συστήματος του ιμπεριαλισμού
Διεθνής καπιταλιστικός καταμερισμός της εργασίας
Νόμος της ανισομερούς οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης των
καπιταλιστικών χωρών στην περίοδο του ιμπεριαλισμού
Διεθνής μεταφορά εργατικής δύναμης
Παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα οικονομίας
Παγκόσμιο σοσιαλιστικό σύστημα οικονομίας
Παγκόσμιος καταμερισμός της εργασίας
Οικονομική διαίρεση του κόσμου
Περιφερειακή διαίρεση του κόσμου
Μη καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης].
-
Παρισινή διακήρυξη. Το ανερχόμενο κύμα του παγκοσμίου πολέμου και τα καθήκοντα των αντιιμπεριαλιστών.
- Stephen Cho Το ανερχόμενο κύμα του Παγκόσμιου Πολέμου και τα καθήκοντα των παγκόσμιων αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
- Kim Yeon Woo Η νίκη του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα είναι αναγκαία!
-
Διακήρυξη του Βελιγραδίου: Το ανερχόμενο κύμα του παγκόσμιου πολέμου και τα καθήκοντα των αντι-ιμπεριαλιστών
- Πατέλη Δ. Αυτοματοποίηση της παραγωγής και χαρακτήρας της εργασίας. Στον τόμο: Νούτσος Π. (Επιμ.) Εξουσία και κοινωνίες στη «Μεταδιπολική» εποχή. Εκδ. Παν/μίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2001, σελ. 121-132
- Πατέλης Δ. Η διαλεκτική του γίγνεσθαι της πολιτικής οικονομίας. Επιθεώρηση Οικονομικών Επιστημών, τεύχος 6, 2004, σελ. 103 – 128.
- Πατέλης Δ. Παγκόσμια κεφαλαιοκρατία, ιμπεριαλισμός και πόλεμος. Ζητήματα θεωρητικής περιοδολόγησης. Μαρξιστική επιθεώρηση, τεύχος 8, Ιούνιος 2004, σελ. 48 – 68.
- Πατέλης Δ. Ιμπεριαλιστική «παγκοσμιοποίηση» και προοπτική χειραφέτησης της ανθρωπότητας. ΔΙΑΠΛΟΥΣ τεύχος 9, Σεπτεμβριος 2005, σελ. 28-32.
- Δ. Πατέλης. Θεωρητική περιοδολόγηση και διακρίβωση του χαρακτήρα του σύγχρονου σταδίου της κεφαλαιοκρατίας. Μεθοδολογικές επισημάνσεις./Ιμπεριαλισμός: αντιθέσεις και αντιστάσεις. Υλικά του Διεθνούς Συνεδρίου των περιοδικών Διάπλους – Στίγμα – Ουτοπία, εκδόσεις ΚΨΜ, Αθήνα 2007, σελ. 173-184.
- Δ. Πατέλης. Επισημάνσεις για το χαρακτήρα της εν εξελίξει κρίσης και της εποχής. ΔΙΑΠΛΟΥΣ, τ. 29, Δεκ. 2008-Ιαν. 2009, σ. 17-23.
- Πατέλης Δ. Για τη σημασία της πολιτικής οικονομίας της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης. Μεθοδολογικές και θεωρητικές επισημάνσεις. ΔΙΑΠΛΟΥΣ τ.30, Φεβρ.-Μάρτ. 2009, σσ.32-37.
- Δ. Πατέλης. Φύση, κεφαλαιακή συσσώρευση, κρίση και «πράσινα» ιδεολογήματα. . ΘΕΣΕΙΣ, τ. 4-5/2011, σελ. 61-82.
- Πατέλη Δ. Η λογική της ιστορίας και τα καθήκοντα της εποχής. Μέρος του Επίμετρου στη 2η έκδοση του βιβλίου: Βαζιούλιν Β.Α. Η Λογική της Ιστορίας. Ζητήματα θεωρίας και μεθοδολογίας. Αθήνα, ΚΨΜ, 2013, σελ.422-492.
- Πατέλης Δ. (2014). Ιμπεριαλιστική ολοκλήρωση, ανισομέρεια και “ασθενής κρίκος”. Εισήγηση στο Συνέδριο «Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην Ελλάδα. Επιστημονικές και πολιτικές προβληματικές» Αθήνα, Πάντειο Πανεπιστήμιο 17-19.1.2014. Κείμενα εισηγήσεων, σελ. 156-183.
- Patelis D. Capital accumulation, crisis and ‘return to nature’? In: B. Laperche, N. Levratto and D. Uzunidis ed., Crisis, Innovation and Sustainable Development. The ecological opportunity. Cheltenham, UK – Northampton, MA, USA. Published by Edward Elgar, 2012 pp. 207-230.
- Πατέλης Δ. (2015). Νέο στάδιο, αλλαγές στη σύνθεση της εργατικής τάξης και “κρίση πολιτικής εκπροσώπησης”. Εισήγηση στο Συνέδριο του Μαρξιστικού Χώρου Μελέτης και Έρευνας: «Ταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας – ταξική συνείδηση και πολιτική διαπάλη». 21, 22 & 23.11.2014. Σελ. 91-171.
- Πατέλης Δ. Δομική κρίση πόλεμος και προοπτικές ανάπτυξης-διεξόδου απ’ τα συστημικά αδιέξοδα για τη χώρα και την ανθρωπότητα. Εισήγηση στο 8ου διεπιστημονικό, διαπανεπιστημιακό Συνέδριο του Ε.Μ.Π. και του ΜΕ.Κ.Δ.Ε. του Ε.Μ.Π., Μέτσοβο 22-24.9.2016.
- Πατέλης Δ. Μόνο επιστημονικά κάνουμε ελκτική δύναμη τον κομμουνισμό. ΚΟΜΕΠ Νο 2 Μάρτιος – Απρίλιος 2021, σ. 159 – 161.
-
Υπάρχει σχέση μεταξύ ευρωκομμουνισμού, αλτουσεριανισμού και κομμουνισμού… Του Δ. Πατέλη.
-
Φαραωνική κατρακύλα στον αντισοβιετισμό-αντικομμουνισμό; Του Δ. Πατέλη
-
Για την τρέχουσα παγκόσμια συγκυρία και τα καθήκοντα των κομμουνιστικών & αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Tου Δ. Πατέλη
-
Τι σημαίνει πρακτικά η «αποϊμπεριαλιστικοποίηση» της Ρωσίας; Του Δ. Πατέλη
Εκ μέρους του Ομίλου: Δ. Πατέλης
Αφήνουμε στην κρίση του αναγνώστη το ίδιο το κείμενο.