Το 17ο Φόρουμ της WAPE πραγματοποιήθηκε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στην Αθήνα, Ελλάδα, από τις 2 έως τις 4 Αυγούστου 2024. Το συνέδριο διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Οικονομίας και το Πάντειο Πανεπιστήμιο και το παρακολούθησαν πάνω από 160 επιστήμονες από XX χώρες. Η συνάντηση με θέμα “Πολιτική οικονομία εναντίον οικονομικών σε έναν ταραχώδη πολυπολικό κόσμο”, πραγματεύτηκε τη σύγχρονη μαρξιστική οικονομική μεθοδολογία, θεωρία και πολιτική, την ανάλυση της σύγχρονης αστικής οικονομίας, τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από το θάνατο του Λένιν και τη μελέτη των έργων του Λένιν, την ανάλυση του μέλλοντος του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού στον 21ο αιώνα, ενάντια στο νέο ιμπεριαλισμό και την προώθηση της οικοδόμησης μιας κοινότητας με κοινό μέλλον για την ανθρωπότητα, τον εξορθολογισμό της διεθνούς οικονομικής τάξης και του δολαρίου, την ανάπτυξη νέων ποιοτικών παραγωγικών δυνάμεων και σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής και άλλα σημαντικά θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα.
Οι συμμετέχοντες εξέδωσαν την ακόλουθη δήλωση:
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι ο κόσμος βρίσκεται τώρα στην πιο επικίνδυνη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Ήδη στο σημείο καμπής μιας μη αναστρέψιμης κλιματικής αλλαγής, βρίσκεται τώρα στα πρόθυρα ενός πυρηνικού πολέμου μεταξύ δυνάμεων με περισσότερα από 10.000 πυρηνικά όπλα, αλλά και ενός πολέμου ικανού να ξεσπάσει κάπου αλλού και να εξαπλωθεί γρήγορα.
Αυτό δεν είναι το αποτέλεσμα κάποιου είδους γενικής εξάπλωσης του μιλιταρισμού μεταξύ των πολλών κρατών της γης. Προέρχεται από την επιθετικότητα, ατομική και συλλογική, των ισχυρότερων καπιταλιστικών ιμπεριαλιστικών κρατών της, που ιστορικά ήταν και τα ιμπεριαλιστικά κράτη, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αδυσώπητη επέκταση του ΝΑΤΟ ήταν η πρωταρχική αιτία της σημερινής σύγκρουσης στην Ουκρανία- η κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ της Κίνας και των συμμάχων των ΗΠΑ οφείλεται στην αποφασιστικότητα αυτών των δυνάμεων να ανακόψουν την ειρηνική πρόοδο της Κίνας με κάθε μέσο που διαθέτουν – καταρρίπτοντας όλους τους κανόνες του «ελεύθερου εμπορίου», τους οποίους οι ίδιες δυνάμεις διακήρυτταν έντονα όταν πίστευαν ότι εξυπηρετούσαν τα συμφέροντά τους από αυτό, και την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το Ισραήλ ως στρατιωτικό φυλάκιο στη Μέση Ανατολή, προκειμένου να αποκτήσουν τον έλεγχο των πετρελαϊκών αποθεμάτων της περιοχής. Αυτή είναι η πραγματική κινητήριος δύναμη της συνεχιζόμενης γενοκτονίας στη Γάζα, η οποία απειλεί να επεκταθεί σε πόλεμο με το Ιράν και άλλες δυνάμεις στην περιοχή που είναι σε θέση να αντισταθούν σε αυτή την αυτοκρατορική προσπάθεια.
Αυτή η επιθετικότητα ωθείται από την απελπισμένη επιθυμία αυτών των χωρών να αποτρέψουν τη συνεχιζόμενη αυτοκρατορική παρακμή τους, τη μειούμενη ικανότητά τους να ελέγχουν τι συμβαίνει στον πλανήτη γη. Δεν έχει μόνο φέρει τον κόσμο σε αυτό το θλιβερό σημείο, αλλά καθιστά επίσης τη διπλωματία και τη διεθνή συνεργασία απαραίτητες για την αποτροπή του πυρηνικού πολέμου και της κλιματικής αλλαγής, για να μην αναφέρουμε τα μυριάδες άλλα προβλήματα που μαστίζουν τον κόσμο, πιο απομακρυσμένα και δύσκολα, όπως ακριβώς είχαν κάνει πιο δύσκολη και προβληματική την αντιμετώπιση του COVID 19.
Απέναντί τους στέκεται η Παγκόσμια Πλειοψηφία που ωθείται να υπερασπιστεί τον εαυτό της τόσο οικονομικά όσο και στρατιωτικά, τόσο λόγω της αληθινής κοινότητας συμφερόντων τους, παρά την ποικιλομορφία των οικονομικών τους συστημάτων, όσο και λόγω της κοινής ανάγκης να υπερασπιστούν την οικονομική τους κυριαρχία και τη στρατιωτική τους ασφάλεια τόσο έναντι της αυξημένης νέας ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας, όσο και για να αναπτύξουν τα δικά τους οικονομικά συστήματα και βιοπορισμό μέσω ειρηνικής συνεργασίας. Με επικεφαλής την Κίνα και τη Ρωσία, το ΑΕΠ των χωρών BRICS έχει ξεπεράσει ελαφρώς την Ομάδα των 7, ενώ η Πρωτοβουλία μία Ζώνη, ένας Δρόμος και ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης έχουν διαδραματίσει θετικό ρόλο. Ενώ το νέο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο δεν φείδεται προσπαθειών για να αποσπάσει σημαντικά μέλη της Παγκόσμιας Πλειοψηφίας από την πλευρά του, μέχρι στιγμής οι προσπάθειες αυτές δεν έχουν επιτύχει, όχι λιγότερο διότι το παρακμάζον ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο έχει ελάχιστα να προσφέρει.
Και δεν είναι μόνο αυτό. Αυτή η επιθετικότητα είναι θεμελιωδώς παράλογη με δύο διαφορετικές έννοιες. Πρώτον, επιδιώκεται αμείλικτα παρόλο που αποτυγχάνει. Οι ιμπεριαλιστικές χώρες δεν είναι σε θέση να κερδίσουν στις συγκρούσεις που υποκινούν και είναι απίθανο να αποτρέψουν την παρακμή τους. Πράγματι, η επιδίωξη αυτής της πορείας υπονομεύει τις ίδιες ως οικονομίες, κοινωνίες και πολιτείες. Αλλά είναι επίσης παράλογη με μια άλλη έννοια που την καθιστά πολλές φορές πιο επικίνδυνη. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει βυθίσει τις ιμπεριαλιστικές κοινωνίες στην οικονομική παρακμή και την εκτίναξη της ανισότητας στα ύψη. Το αποτέλεσμά τους ήταν ο βαθύς κοινωνικός διχασμός, που έχει πλέον δημιουργήσει πολιτικές συγκρούσεις και επέτρεψε την εμφάνιση ακροδεξιών δυνάμεων στο εσωτερικό τους, οι οποίες τις καθιστούν τις κοινωνίες όλο και περισσότερο ακυβέρνητες. Η απελπισία των ανταγωνιζόμενων πολιτικών δυνάμεων να πάρουν και να διατηρήσουν την εξουσία τις οδηγεί σε όλο και πιο επικίνδυνες και παραληρηματικές θέσεις στην εξωτερική πολιτική, ενώ οι κυβερνήσεις τους γίνονται όλο και λιγότερο υπόλογες στο λαό.
Ο μόνος τρόπος με τον οποίο αυτά τα κράτη θα αποτραπούν από το να οδηγήσουν τον κόσμο στην καταστροφή είναι η άνοδος σοσιαλιστικών και αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων στο εσωτερικό τους, ικανών να κερδίσουν την εξουσία και να τη χρησιμοποιήσουν για να ανασυγκροτήσουν τις μη παραγωγικές, χρηματιστικές και άνισες οικονομίες τους και τις διαλυμένες και παραπαίουσες κοινωνίες τους και να μετασχηματίσουν την εξωτερική τους πολιτική από αυτή της αυτοκρατορικής επιθετικότητας σε αυτή της συνεργασίας και του σεβασμού για τα άλλα έθνη, τους πολιτισμούς και τις οικονομίες του κόσμου. Η οικονομική ανασυγκρότηση είναι ιδιαίτερα επείγουσα, δεδομένου ότι η αναπόφευκτη απώλεια του αυτοκρατορικού τους ελέγχου επί του υπόλοιπου κόσμου σημαίνει ότι το βιοτικό τους επίπεδο θα πρέπει να διατηρηθεί, όπως και σε όλες τις άλλες χώρες, στη βάση των δικών τους προσπαθειών και όχι σε αυτόν τον αυτοκρατορικό φόρο υποτέλειας με τις ποικίλες μορφές του, από την αποπληρωμή του χρέους μέχρι τη διαθεσιμότητα τεχνητά φθηνών αγαθών.
Η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει μια επιλογή μεταξύ σοσιαλισμού και βαρβαρότητας όπως ποτέ άλλοτε. Υπό το πρίσμα αυτής της κατάστασης, το 17ο Φόρουμ της Παγκόσμιας Ένωσης Πολιτικής Οικονομίας πιστεύει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να υπερβαίνουμε τον ηγεμονισμό και τον στενό εθνικισμό στη διεθνή κοινότητα, να προωθήσουμε την οικοδόμηση μιας κοινότητας με κοινό μέλλον για την ανθρωπότητα και τον νέο διεθνισμό, καθώς και να προωθήσουμε την προσαρμοζόμενη ανάπτυξη και την καινοτομία των μαρξιστικών οικονομικών. Η ειρήνη, η ανθρώπινη ανάπτυξη, η δικαιοσύνη, η ασφάλεια και η διατήρηση του πλανήτη απαιτούν διπλασιασμό των προσπαθειών των δυνάμεων του διεθνούς σοσιαλισμού και του αντι-νέου ιμπεριαλισμού, για να ενώσουν τους λαούς του κόσμου και τις προοδευτικές χώρες και να συνεργαστούν με συντρόφους από άλλες χώρες:
1. Θα πρέπει να σεβαστούμε την αναπτυξιακή πορεία και το κοινωνικό σύστημα που επιλέγουν ανεξάρτητα οι λαοί όλων των χωρών, να αντιταχθούμε αποφασιστικά σε όλες τις μορφές νέου ηγεμονισμού, νέου ιμπεριαλισμού, νέας αποικιοκρατίας, νέου ρατσισμού, νέου φασισμού και νεοφιλελευθερισμού, να αντιταχθούμε στη νοοτροπία του ψυχρού πολέμου, να αντιταχθούμε στην ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών και να αντιταχθούμε στην υποκριτική διπλή στάση στις διεθνείς υποθέσεις.
2. Να αποτρέψουμε το ΝΑΤΟ από το να αναλάβει περισσότερους στρατιωτικούς τυχοδιωκτισμούς και να οικοδομήσουμε ένα σταθερό παγκόσμιο οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό σύστημα ασφάλειας.
3. Να μεταρρυθμίσουμε τον ΟΗΕ, αντιστρέφοντας τον δυτικό και εταιρικό έλεγχο που έχουν καταστήσει τον οργανισμό και τους φορείς του αναποτελεσματικά εργαλεία του νέου ιμπεριαλισμού, και να τον επαναφέρουμε στις αρχικές αρχές που αποτυπώνονται στον καταστατικό του χάρτη, ώστε ο παγκόσμιος Νότος να μπορέσει σταδιακά να απελευθερωθεί από την οικονομική και πολιτική κυριαρχία της νέας ιμπεριαλιστικής ισχύος είτε εντός είτε εκτός του παγκόσμιου Νότου.
4. Να αγωνιστούμε για τον τερματισμό της οικολογικής έκτακτης ανάγκης της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας της βιοποικιλότητας και να αντιταχθούμε στα βιολογικά εργαστήρια και στον βιολογικό πόλεμο που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Δημιουργώντας θεσμούς διεθνούς οικονομικής διακυβέρνησης που μπορούν να προωθήσουν την ανάπτυξη αντί να επιβάλλουν ιμπεριαλιστικό έλεγχο.
5. Να προσαρμοστούμε στις αλλαγές του ταραχώδη πολυπολικού κόσμου, να καινοτομήσουμε τον μαρξισμό και τις οικονομικές θεωρίες του, να διαμορφώσουμε μια διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα καινοτόμων μαρξιστικών οικονομικών, να εξαλείψουμε την επιρροή των νεοφιλελεύθερων οικονομικών και των νέων κεϋνσιανών θεωριών και πολιτικών. Ας συνεργαστούμε χέρι-χέρι για την προώθηση της παγκόσμιας ειρήνης, της ανάπτυξης, της δικαιοσύνης, της ασφάλειας, της ζωής των ανθρώπων.